Σε τεντωμένο σκοινί Ελλάδα και Ευρώπη

Μπορεί κάποιοι την Παρασκευή να έσπευσαν να πανηγυρίσουν γιατί Μέρκελ και Σαρκοζί «τα βρήκαν» για το ελληνικό χρέος, ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι καθόλου ρόδινα. Θεωρείται δε σίγουρο ότι στο σημερινό Γιουρογκρούπ και στο Εκοφίν της Δευτέρας θα συμφωνηθεί μεν ότι θα δοθεί η 5^η δόση του δανείου των 110 δις, δεν είναι καθόλου σίγουρο, όμως, ότι θα συμφωνήσουν για το νέο δάνειο στην Ελλάδα.

Η δήλωση που έκανε το Σάββατο ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ σε συνέντευξή του στην Sueddeutsche Zeitung ότι....
η προτεινόμενη λύση της συμμετοχής ιδιωτών στο νέο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας είναι σαν να “παίζει η Ευρώπη με τη φωτιά” καθώς θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέα υποβάθμιση από τους οίκους αξιολόγησης σε καθεστώς χρεοκοπίας και κατ’ επέκταση να πυροδοτήσει ντόμινο στην Ευρωζώνη, είναι ενδεικτική του κλίματος.

Ομοίως και ο επίτροπος της ΕΕ, αρμόδιος για τις εσωτερικές αγορές, Μισέλ Μπαρνιέ δήλωσε ότι η αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας δεν βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη και πως σε περίπτωση που συμβεί θα έπληττε την αξιοπιστία της χώρας στις αγορές. Ο κ. Μπαρνιέ σημείωσε πως ο εξαναγκασμός των ιδιωτών πιστωτών της Ελλάδα να συμμετάσχουν σε ένα προσεχές πακέτο βοήθειας θα εκλαμβανόταν ως αναδιάρθρωση, κάτι που δεν συζητείται καν. Ερωτηθείς για την γαλλογερμανική πρόταση περί συμμετοχής ιδιωτών σε εθελοντική βάση, ο κ. Μπαρνιέ ξεκαθάρισε: «Το να επιβάλλεις μια προσπάθεια θα ήταν σαν να αναγνωρίζεις μια αναδιάρθρωση κι αυτό δεν βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη».

Θυμίζουμε ότι την Παρασκευή Παρίσι και Βερολίνο συμφώνησαν ότι η βοήθεια προς την Ελλάδα είναι δεδομένη, όμως, στο σχέδιο σωτηρίας θα πρέπει να συμμετέχουν εθελοντικά οι ιδιώτες επενδυτές. Αυτό σημαίνει ότι όσοι από αυτούς που έχουν ελληνικά ομόλογα και θέλουν να δεχθούν να μην πληρωθούν άμεσα, αλλά να πάρουν ένα κουπόνι πληρωμής για χρόνια αργότερα, θα πρέπει εθελοντικά να το δηλώσουν.

Ένα τέτοιο σενάριο όμως θα μπορούσε να θεωρηθεί από τις αγορές ως «πιστωτικό γεγονός», ότι δηλαδή η Ελλάδα κηρύσσει στάση πληρωμών, επομένως χρεοκοπεί. Άμεσα οι οίκοι αξιολόγησης θα υποβάθμιζαν την Ελλάδα στην κατηγορία των χρεοκοπημένων, θα κλονιζόταν το ευρώ και θα είχαμε το ντόμινο στις οικονομίες που είναι εύθραυστες. Κι όχι μόνο σ’ αυτές αλλά και σε όσες κατέχουν ελληνικά ομόλογα μεγάλης αξίας. Σκεφτείτε ότι πριν μερικές ημέρες υπήρξε προειδοποίηση προς τις τρεις μεγάλες γαλλικές τράπεζες ότι θα υποβαθμιστούν λόγω των ανοιγμάτων τους στην Ελλάδα. Ομοίως και για την Κύπρο η οποία κινδυνεύει να «μολυνθεί» λόγω της σχέσης της με τη χώρα μας. Φυσικά, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία αλλά και Ιταλία θα αντιμετώπιζαν ασφυκτικές πιέσεις των αγορών σε ένα τέτοιο σενάριο.

Με λίγα λόγια, αν το σχέδιο διάσωσης αποτύχει μπορεί η Ελλάδα να γίνει η Lehman Brooders της Ευρώπης, εξ’ ου και οι επισημάνσεις του Γιουνκέρ. Αλλά αυτός είναι “μόνος” του όσο ισχυρός κι αν είναι. Το θέμα είναι τι θέλουν η Γερμανία και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα. Για την πρώτη ξέρουμε, θέλει να αγοράσει τα ασημικά μας φτηνά. Για την δεύτερη δεν ξέρουμε ακριβώς, αν και μάλλον φαίνεται να ακολουθεί το λάθος που έκανε και η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ στο μεγάλο κραχ. Τότε δηλαδή που αντί να αυξήσουν την αγοραστική δύναμη, την περιόρισαν ενδιαφερόμενοι μόνο για τα ελλείμματα, με αποτέλεσμα να προκαλέσουν μεγαλύτερη καταστροφή.

Από την άλλη, κανείς δεν τολμά να προτείνει κάτι άλλο ή δε θέλει να προτείνει, όπως π.χ. η έκδοση ευρω-ομολόγου.

Όλα λοιπόν βρίσκονται σε τεντωμένο σκοινί και θα πρέπει να υπάρξουν πολλοί λεπτοί χειρισμοί, ακόμη και να χρησιμοποιηθεί ως διαπραγματευτικό όπλο από την Αθήνα, το σενάριο της χρεοκοπίας. Άλλωστε, είδατε με πόση ταχύτητα έσπευσαν όλοι να μας υποστηρίξουν και να μας σώσουν τις κρίσιμες ώρες της πολιτικής κρίσης στην Ελλάδα που μας έφερνε όλο και πιο κοντά στη χρεοκοπία;

Οι συνομιλίες, παρουσία του Β. Βενιζέλου, επομένως, θα έχουν ένα βασικό διακύβευμα. Τη σωτηρία του ευρώ που περνά μέσα από την Ελλάδα. Και θα συζητηθούν ενδεχομένως και οι μελλοντικές στρατηγικές για το πώς η Ευρώπη θα μπορούσε να θωρακιστεί από ανάλογες κρίσεις, ίσως μέσω ενός υπερυπουργείου Οικονομικών στις Βρυξέλλες και μιας ενιαίας οικονομικής πολιτικής.

Δυστυχώς οι συζητήσεις γίνονται με πολλές συγκρούσεις και διαφοροποιήσεις. Μια από αυτές είναι και η κόντρα Μέρκελ – Σόϊμπλε αλλά και η διαφοροποίηση του Γιουνκέρ.

Μιλώντας το Σάββατο σε αντιπροσώπους των Χριστιανοδημοκρατών από όλη τη Γερμανία τάχθηκε και πάλι υπέρ μιας ουσιώδους συμμετοχής των ιδιωτών πιστωτών. «Πρέπει να δοκιμάσουμε –στο πλαίσιο των διαβουλεύσεών μας για οικονομική βοήθεια στην Ελλάδα– να πετύχουμε την ουσιώδη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών(…) κάτι, όμως, που δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσω διαβουλεύσεων, που θα γίνουν πολύ γρήγορα, στο δρόμο“. Που όμως, μπορεί να δημιουργήσει το ντόμινο που περιγράφουμε πιο πάνω.