Σένγκεν... δύο ταχυτήτων

Τη δυνατότητα προσωρινής αναστολής της ελεύθερης κυκλοφορίας των ατόμων εντός της ζώνης Σένγκεν σε έκτακτες περιπτώσεις, όπως έντονη μεταναστευτική πίεση σε τμήμα των εξωτερικών συνόρων ενός κράτους-μέλους (π.χ. Ελλάδα από Τουρκία), πρότεινε χθες η Κομισιόν στο πλαίσιο της στρατηγικής της για την αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης.

Η επαναφορά των ελέγχων στα σύνορα θα μπορεί να εφαρμόζεται με εντολή.....

των Βρυξελλών (καταργώντας τη δικαιοδοσία των κρατών-μελών), όταν μια χώρα αντιμετωπίζει ισχυρή πίεση από μεταναστευτικά ρεύματα ή όταν αδυνατεί να ελέγξει τα σύνορά της (όπως η περίπτωση της Ελλάδας που προσέφυγε στη Frontex).

Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα συζητηθεί πρώτα από τους υπουργούς Εσωτερικών Υποθέσεων και Δικαιοσύνης των «27» στις 12 Μαΐου και στη συνέχεια στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στα μέσα Ιουνίου.

Στην περίπτωση που οι προτάσεις της Κομισιόν υιοθετηθούν από το Συμβούλιο, είναι ορατός ο κίνδυνος αναστολής της Συνθήκης του Σένγκεν για την Ελλάδα, με αποτέλεσμα οι ΄Ελληνες πολίτες να υποχρεώνονται σε έλεγχο των διαβατηρίων τους όταν επισκέπτονται τις ευρωπαϊκές χώρες. 

Οι Βρυξέλλες θα αποκτήσουν, λοιπόν, τη δικαιοδοσία να επαναφέρουν τον έλεγχο των διαβατηρίων στο εσωτερικό της Ευρώπης, κάτι που μέχρι σήμερα ήταν αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών-μελών.

Πιέσεις
Υποκύπτοντας ουσιαστικά στις πιέσεις της Γαλλίας και παρά τις έντονες αντιδράσεις των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, καθώς και της Ελληνίδας επιτρόπου Μαρίας Δαμανάκη, το Κολέγιο των Κοινοτικών Επιτρόπων άνοιξε χθες τον δρόμο ώστε κάθε κράτος-μέλος να κλείνει τα σύνορά του μονομερώς και κατά το δοκούν.

Οι επικριτές της πρότασης της Κομισιόν τονίζουν ότι με τις παραχωρήσεις αυτές προς τη Γαλλία και την Ιταλία επιχειρείται η εγκατάλειψη μιας θεμελιώδους αρχής της ΕΕ, αυτής της ελεύθερης κυκλοφορίας, ενώ συγχρόνως δεν προτείνονται μέτρα συμπαράστασης και αλληλεγγύης προς τις ευάλωτες χώρες. Βέβαια, η αρμόδια για τις εσωτερικές υποθέσεις επίτροπος Σεσίλια Μάλστρομ επιχείρησε να υποβαθμίσει τη σημασία του μέτρου. Η Σουηδή επίτροπος επεσήμανε ότι, με βάση τα ισχύοντα, η αναστολή της ελεύθερης κυκλοφορίας των ατόμων αποτελεί εθνική αρμοδιότητα και βούληση της Επιτροπής είναι οι σχετικές αποφάσεις να λαμβάνονται μελλοντικά στο κοινοτικό επίπεδο και με ευρωπαϊκά κριτήρια.

Ο «Χώρος Σένγκεν» περιλαμβάνει 25 κράτη-μέλη και επιτρέπει στους πολίτες να κυκλοφορούν χωρίς να υποχρεώνονται να δείχνουν το διαβατήριό τους.

Χρ. Παπουτσής
Διαφωνεί η Ελλάδα

Κατηγορηματικά αντίθετος στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, περί προσωρινής αναστολής του δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων στη ζώνη Σένγκεν, όταν προέρχονται από χώρες της ΕΕ που δεν μπορούν να ελέγξουν τα σύνορά τους, εμφανίστηκε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Χρήστος Παπουτσής, εκφράζοντας τη θέση της ελληνικής κυβέρνησης.

«Η Ελλάδα σε καμία περίπτωση δεν θα συμφωνήσει σε ένα πισωγύρισμα της Ευρώπης που θα ανατρέπει το κοινοτικό κεκτημένο», δήλωσε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, τονίζοντας για ακόμα μια φορά ότι η αντιμετώπιση των παράνομων μεταναστευτικών ροών είναι ευρωπαϊκή υπόθεση.

«Θα συμφωνήσουμε ωστόσο», πρόσθεσε, «στην ενίσχυση των ελέγχων σε ορισμένες περιπτώσεις στα εσωτερικά σύνορα και μόνο σε έκτακτες περιστάσεις. Πολιτική, εξάλλου, την οποία η Ελλάδα εφαρμόζει στα λιμάνια της Ηγουμενίτσας και της Πάτρας, δεχόμενη μέχρι τώρα την κριτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Επομένως, θα αυξηθούν οι έλεγχοι των υπηκόων τρίτων χωρών και των παράνομων μεταναστών που επιχειρούν να περάσουν σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ από τα λιμάνια της Ηγουμενίτσας και της Πάτρας.