Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά άρση του casus belli από την Τουρκία

Ψήφισμα σχετικό με την πρόοδο που παρουσιάζει η Τουρκία ενόψει της ένταξης της στην ΕΕ, στο οποίο επισημαίνεται ιδιαίτερα η ολιγωρία που επιδεικνύει η Τουρκία τόσο στη συμμόρφωση της προς τα κριτήρια της Κοπεγχάγης όσο και στη συμμόρφωση της, για τις επιβαλλόμενες σχέσεις καλής γειτονίας με Ελλάδα και Κύπρο, ενέκρινε η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, απορρίπτοντας.... όλες τις τροπολογίες που στρέφονταν κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας. 

Στο ψήφισμα χαρακτηρίζεται «λυπηρό» το γεγονός ότι δεν έχει ανακληθεί ακόμη η απειλή του casus belli που έχει κηρύξει η Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση κατά της Ελλάδας και τονίζεται ότι το Ευρωκοινοβούλιο αναμένει από την τουρκική κυβέρνηση να παύσει τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Ελλάδας και τις πτήσεις τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών πάνω από Ελληνικά νησιά.

Υπογραμμίζεται μάλιστα ότι η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, που έχει υπογραφεί από την ΕΕ, τα 27 κράτη μέλη και όλες τις άλλες υποψήφιες χώρες και αποτελεί τμήμα του κοινοτικού κεκτημένου, δεν έχει υπογραφεί ακόμη από την Τουρκική κυβέρνηση, την οποία καλεί να το πράξει αμέσως.

Με το ψήφισμα καλείται η τουρκική κυβέρνηση και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να στηρίξουν ενεργά τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό ζήτημα και να συμβάλουν, με απτό τρόπο, σε μια συνολική διευθέτηση.

Καλείται, ακόμη, η Τουρκική κυβέρνηση να διευκολύνει τη δημιουργία κατάλληλου κλίματος για τις διαπραγματεύσεις, αρχίζοντας από την άμεση απόσυρση των δυνάμεών της από την Κύπρο.

Παροτρύνονται, μετ' επιτάσεως, οι δύο κοινότητες στην Κύπρο να εργαστούν εντατικά, όπως ζήτησε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, για να κεφαλαιοποιήσουν την πρόοδο που έχει ήδη σημειωθεί στις διαπραγματεύσεις προκειμένου να επιτευχθεί βιώσιμη λύση, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, προωθώντας ειδικότερα το ψήφισμα 550 (1984), και με τις αρχές στις οποίες εδράζεται η ΕΕ προς όφελος των Κυπρίων πολιτών, της ΕΕ και της Τουρκίας.

Με το Ψήφισμα που εγκρίθηκε καλείται η Τουρκία να εντείνει τη στήριξή της προς την Επιτροπή Αγνοουμένων στην Κύπρο, ιδιαίτερα διευκολύνοντας την πρόσβασή της σε στρατιωτικές ζώνες και στα αρχεία, καθώς και να αναλάβει κάθε ενδεδειγμένη δράση, σύμφωνα με τις διαπιστώσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για το ανθρωπιστικό ζήτημα των αγνοουμένων.

Ζητείται από την Τουρκία και τις τουρκοκυπριακές αρχές να απέχουν από τη δημιουργία νέων οικισμών Τούρκων πολιτών στη νήσο, ειδάλλως θα εξακολουθήσει να μεταβάλλεται η δημογραφική ισορροπία και να μειώνεται η πίστη των πολιτών της σε ένα μελλοντικό κοινό κράτος με βάση το κοινό παρελθόν του, ενώ καλείται η Τουρκία να αντιμετωπίσει το ζήτημα της εγκατάστασης τούρκων πολιτών στη νήσο σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης και τις αρχές του διεθνούς δικαίου.

Σχετικά με τα κριτήρια της Κοπεγχάγης που πρέπει να εκπληρώσει η Τουρκία προκειμένου να ολοκληρώσει την ενταξιακή της πορεία προς την ΕΕ, 

στο ψήφισμα επισημαίνεται ότι:

- Η Τουρκία δεν έχει εφαρμόσει ακόμη, για πέμπτη συνεχή χρονιά, τις διατάξεις που απορρέουν από τη συμφωνία σύνδεσης ΕΚ-Τουρκίας και το πρόσθετο πρωτόκολλό της.

- Οι συνθήκες της τουρκικής δικαιοσύνης δεν έχουν βελτιωθεί ακόμη επαρκώς, ώστε να διασφαλίζεται το δικαίωμα σε δίκαιη και έγκαιρη δίκη.

- Υπάρχει επιδείνωση της κατάστασης σ' ό,τι αφορά την ελευθερία του Τύπου, με συχνές τις παρεμβάσεις λογοκρισίας και τις συλλήψεις δημοσιογράφων.

- Η κύρωση του προαιρετικού πρωτοκόλλου στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά των βασανιστηρίων εκκρεμεί από το 2005 και παροτρύνεται το τουρκικό κοινοβούλιο να το κυρώσει χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση.

- Με βάση τον τουρκικό κώδικα ποινικής δικονομίας, από το Τουρκικό Ανώτατο Δικαστήριο η περίοδος προφυλάκισης παρατείνεται σε 10 έτη, πράγμα που αποτελεί κατάφωρη παραβίαση των σχετικών ευρωπαϊκών προτύπων.

- Αγνοούνται οι εκκλήσεις, που έχει διατυπώσει σε προηγούμενα ψηφίσματά του το Ευρωκοινοβούλιο, για μεταρρύθμιση του εκλογικού συστήματος, με μείωση του κατώτατου ορίου του 10%, ούτως ώστε να ενισχυθεί με αυτό τον τρόπο ο κομματικός πλουραλισμός και να αντικατοπτρίζεται καλύτερα ο πλουραλιστικός χαρακτήρας της τουρκικής κοινωνίας.

Αντιδράσεις της Τουρκίας

«Μονομερή και απαράδεκτα στοιχεία που απέχουν από την πραγματικότητα» περιλαμβάνει σύμφωνα με το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών η έκθεση που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την Τουρκία.

Σε σχετική ανακοίνωση αναφέρεται ότι «προκειμένου να έχουν σημασία για την Τουρκία τα έγγραφα και οι εκθέσεις που εγκρίνει το Ευρωκοινοβούλιο, πρέπει να είναι προϊόντα σοβαρής, δημιουργικής και αμερόληπτης προσέγγισης».

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε την Τετάρτη το υπουργείο σημειώνεται πως η έκθεση «παρότι αναφέρεται εν μέρει στα μεταρρυθμιστικά βήματα που έχουν γίνει στη χώρα μας, ωστόσο περιλαμβάνει μονομερή και απαράδεκτα στοιχεία που απέχουν από την πραγματικότητα». Το τουρκικό υπουργείο επισημαίνει ότι «η Τουρκία ως χώρα υποψήφια για ένταξη και υπό διαπραγματεύσεις χώρα, περιμένει από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το οποίο είναι η φωνή της κοινής γνώμης της ΕΕ, να είναι δίκαιο και αντικειμενικό και να επιδείξει τη σοβαρότητα που προϋποθέτει η λειτουργία του» και τονίζει τα εξής:

«Παρατηρούμε ότι στην έκθεση περιλαμβάνονται κάποια στοιχεία εξαιτίας κινήτρων εσωτερικής πολιτικής που έχουν λιγοστοί ευρωβουλευτές οι οποίοι αντιπροσωπεύουν γνωστές χώρες, με κόστος την παράβλεψη των συμφερόντων της ΕΕ. Η προσέγγιση αυτή δεν είναι δυνατόν να τοποθετηθεί σε ένα πλαίσιο λογικής, δεδομένης της ιστορίας των σχέσεων Τουρκίας-ΕΕ, των κοινών αξιών, στόχων και συμφερόντων και του σημείο στο οποίο βρίσκονται σήμερα οι σχέσεις μας».

Σε δήλωση που έκανε σχετικά με την Έκθεση, ο υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου και επικεφαλής της τουρκικής διαπραγματευτικής ομάδας στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις Εγκεμέν Μπαγίς χαρακτήρισε «ισορροπημένη» την έκθεση, ωστόσο σημείωσε ότι «υπάρχουν σημεία που συμφωνούμε και σημεία που διαφωνούμε».

Ως προς τα δεύτερα υπογράμμισε ότι «ιδιαίτερα φαίνεται ότι εξακολουθούν να υφίστανται οι προκαταλήψεις σε θέματα όπως το Κυπριακό και η ελευθερία του Τύπου.

Αυτά είναι απαράδεκτα».

Ως προς το Κυπριακό, ο Μπαγίς είπε χαρακτηριστικά «όπως δήλωσε και ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά την έγκριση της περσινής έκθεσης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προτιμά να εθελοτυφλεί και να μην βλέπει την πραγματικότητα και την υφιστάμενη κατάσταση στο Κυπριακό».

Τέλος, ο Μπαγίς επέκρινε το Κοινοβούλιο λέγοντας πως «συνιστά αντίφαση, από τη μια το Κοινοβούλιο να μας επικρίνει επειδή δεν έχει προχωρήσει πολύ η υπόθεση Εργκενεκόν και οι υποθέσεις σχετικά με τα σχέδια πραξικοπήματος και από την άλλη να χαρακτηρίζει πλήγμα εναντίον της ελευθερίας του τύπου τη σύλληψη κάποιων ατόμων στο πλαίσιο των υποθέσεων αυτών».