Η κατασκήνωση τσιγγάνων στην Μπιρμπίτα: Από το έργο πρότυπο, στο έργο σκάνδαλο;

Στα εγκαίνιά της, την 1η Δεκεμβρίου του 2008, η κατασκήνωση των τσιγγάνων στην Μπιρμπίτα ήταν έργο πρότυπο της πατρίδας μας και έπρεπε να διαφημιστεί σε όλη την Ελλάδα. 

Σήμερα, 3,5 χρόνια μετά αποτελεί σκάνδαλο κατασπατάλησης χρημάτων που πρέπει να ερευνήσει η δικαιοσύνη. 

Την αποτυχία του εγχειρήματος, τις ευθύνες για την εγκατάλειψη και την αδιαφορία από τους αρμόδιους φορείς, τις υπεύθυνες αρχές του τόπου, που οδήγησαν στην καταστροφή του χώρου, δεν πρέπει να....
τις ερευνήσει κανείς; 

Ποιος θα αποδώσει τις ευθύνες σε όσους έδωσαν υποσχέσεις και είπαν μεγάλα λόγια, που τελικά αποδείχθηκαν ψεύτικα;  

Ποιος θα τιμωρηθεί που πάνω από 2,5 εκ. ευρώ από το υστέρημα του ελληνικού λαού, πετάχθηκαν στο βάλτο; 

Η πραγματικότητα αποδεικνύει ότι και κείνοι που φωνάζουν σήμερα, έχουν τις ίδιες ή και μεγαλύτερες ευθύνες. 

Η δημιουργία της κατασκήνωσης ξεκίνησε με πρωτοβουλία του τότε αντινομάρχη Παναγιώτη Νίκα, όταν έδειχνε ότι η υπόθεση της μετεγκατάστασης των τσιγγάνων από τη ΒΙΠΕ πήγαινε να εγκαταλειφθεί και να λήξει πριν την ώρα της. 

Οταν δεν προχώρησε η ιδέα της εγκατάστασης λυομένων επί περιφερειάρχη Αντώνη Ματσίγκου, στην Μπιρμπίτα (και στη Μακαρία), σε εκτάσεις που είχαν αγοραστεί με χρήματα του κράτους, με προσωπικό ενδιαφέρον του τότε πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη. 

Ο κ. Νίκας δεν ήθελε και δεν είχε σχεδιάσει μεγάλα έργα. Αργότερα, όταν έγινε αντινομάρχης ο Θανάσης Σαμέλης αποφασιζόταν σταδιακά η κατασκευή οικίσκων, η σύνδεση με την ύδρευση και την αποχέτευση και η εγκατάσταση ρεύματος, για να πειστούν οι τσιγγάνοι και να φύγουν από τη ΒΙΠΕ.

Τελικά σύμφωνα με τις εργολαβίες που υλοποίησε η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ξοδεύτηκαν 2,3 εκ. ευρώ. Ηταν για: Τον περιβάλλοντα χώρο με το μπάζωμα που χρειάστηκε, τα 5 κτήρια - τουαλέτες, ντουζιέρες και χώρους πλυσίματος, το ιατρείο και το στέγαστρο. Τους αγωγούς ύδρευσης και αποχέτευσης και τις συνδέσεις με τα δίκτυα. Τα 66 σπιτάκια με φώτα και μπρίζες και το φωτισμό στον περιβάλλοντα χώρο. Και τη γέφυρα πρόσβασης - εισόδου στην κατασκήνωση.

Καλά όλα αυτά. Κανείς δε θα μιλούσε σήμερα για τα χρήματα, αλλά το κακό είναι ότι δεν έπιασαν τόπο. Τελικά το μόνο καλό ήταν η απελευθέρωση της ΒΙΠΕ.

ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΛΟΓΙΑ ΣΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ

Στα εγκαίνια που έγιναν την 1η Δεκεμβρίου του 2008, οι επίσημοι έδωσαν ρέστα, όπως γίνεται σε κάθε τελετή εγκαινίων, παρά τις διαμαρτυρίες των τσιγγάνων. Στις 2 Δεκεμβρίου η "Ε" στο ρεπορτάζ με τίτλο "ΕΓΚΑΙΝΙΑΣΤΗΚΕ Η ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΗ ΠΡΟΤΥΠΟ - Διαμαρτυρία τσιγγάνων για σπιτάκια χωρίς κουζίνες'" έγραφε, μεταξύ άλλων: "Εν μέσω αντιδράσεων των τσιγγάνων που ζητούν κουζίνα σε καθένα από τα 65 σπιτάκια για να μετακομίσουν εκεί, έγιναν χθες τα εγκαίνια της κατασκήνωσης στην Μπιρμπίτα από τον υφυπουργό Εσωτερικών Αθανάσιο Νάκο, που τη χαρακτήρισε πρότυπο έργο και δήλωσε πως θα τη διαφημίσει σ’ όλη την Ελλάδα. Ο εκπρόσωπος των τσιγγάνων Αρτέμης Καραχάλιος στην ομιλία του είπε ότι το έργο είναι πάρα πολύ καλό, αλλά δεν είναι τελειωμένο, παρατήρησε πως «τα σπίτια δεν έχουν κουζίνες για να πλένουμε» και ζήτησε 1 - 2 εβδομάδες αναβολή για τη μετεγκατάσταση από τη ΒΙΠΕ «για να μας φτιάξετε την κουζινική». 

Ο υφυπουργός κ. Νάκος μαζί με το νομάρχη και το δήμαρχο Καλαμάτας Παναγιώτη Νίκα αποκάλυψαν τη μαρμάρινη πλάκα πάνω στο βράχο (αξίας 3.000 ευρώ) κι έκοψε την κορδέλα, που ήταν δεμένη ανάμεσα σε δύο σπιτάκια.

Τον αγιασμό τέλεσε ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος, που ανέφερε πως θα ανεγερθεί ναός για να εξυπηρετεί τις ανάγκες των κατοίκων της κατασκήνωσης.

Ο νομάρχης Δημήτρης Δράκος ενημέρωσε πως το 2001 αγοράστηκαν τα οικόπεδα (σε Μπιρμπίτα και Μακαρία) με 250 εκ. δρχ. και με 2.040.000 ευρώ έγινε η κατασκήνωση, ενώ 1,1 εκ. ευρώ δόθηκε για την αναβάθμιση του δρόμου. 

Παρατήρησε ότι εδώ θα κατασκευαστούν άλλες 30 κατοικίες και στη Μακαρία άλλες 120, ξεκαθάρισε πως οι πρώτοι κάτοικοι θα είναι οι τσιγγάνοι της ΒΙΠΕ και πρόσθεσε: «Θα συνεχίσουμε την υποστήριξη των τσιγγάνων. Μαζί θα κάνουμε τον αγώνα, δε θα τους αφήσουμε. Με συνεννόηση και διάλογο θα οδηγηθούμε στις καλύτερες των λύσεων». 

Ο δήμαρχος Καλαμάτας Παναγιώτης Νίκας είπε ότι είναι έργο πρότυπο για την πατρίδα μας και παρατήρησε: «Να είμαστε περήφανοι, ξεπεράσαμε πολλά εμπόδια και δυσκολίες. Φθάσαμε να απελευθερωθεί η ΒΙΠΕ και να έρθουν οι τσιγγάνοι σ’ ένα χώρο που τιμά όλους μας. Υπάρχου προβλήματα, αλλά το κόστος της διαχείρισης θα είναι μικρότερο από το έως τώρα κοινωνικό κόστος».

Ο πρόεδρος των τσιγγάνων Σταύρος Αριστόπουλος ευχαρίστησε την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ που ξεκίνησε το έργο και την κυβέρνηση της Ν.Δ. που το τελείωσε, το νομάρχη και το δήμαρχο.

Ο υφυπουργός Αθανάσιος Νάκος είπε ότι είναι πρόβλημα η εξεύρεση γης για την εγκατάσταση των τσιγγάνων και μίλησε για τη νοοτροπία του κόσμου, που αντιμετωπίζει το θέμα των τσιγγάνων όπως τις χωματερές. Σημείωσε πως «όλα τα έργα μπαίνουν σε δεύτερη προτεραιότητα. Σε πρώτη μπαίνει η αγορά εκτάσεων, η εφαρμογή οικιστικών προγρσμμάτων για τους τσιγγάνους». Επεσήμανε ότι «αυτό το έργο είναι πρότυπο. Είναι μια καλή μακροχρόνια λύση. Θα το διαφημίσω σ’ όλη την Ελλάδα».

Ο νομάρχης απαντώντας στον εκπρόσωπο των τσιγγάνων, τον διαβεβαίωσε πως «είμαστε εδώ για να αγωνιζόμαστε για τη βελτίωση της παραπέρα διαβίωσής σας».

- Την επόμενη μέρα, στις 3 Δεκεμβρίου, σε ρεπορτάζ της "Ε" με τίτλο "ΠΡΙΝ ΠΡΟΛΑΒΕΙ Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΝΑ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΝΕΙΜΕΙ - Οι τσιγγάνοι μπήκαν όπως αυτοί ήθελαν στην Μπιρμπίτα" σημειώνεται: «Μετεγκαταστάθηκαν οι τσιγγάνοι στην κατασκήνωση της Μπιρμπίτας πιο γρήγορα απ’ ό,τι τους περίμεναν. Πρόλαβαν την επιτροπή της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και όταν αυτή εμφανίστηκε στις 11.30 το πρωί στην κατασκήνωση, οι τσιγγάνοι είχαν ήδη πιάσει τα σπίτια και μάλιστα με την κατανομή που αυτοί ήξεραν. Ανά σόι και οικογένεια και ανάλογα με τις σχέσεις τους, φιλικές ή εχθρικές, για να διαβιώσουν όσο γίνεται αρμονικά, με όσο το δυνατόν λιγότερα προβλήματα. Μάλιστα, εκεί που είχαν υπολογίσει από 36 μέχρι 45 οικογένειες, σύμφωνα με την απογραφή που είχαν κάνει, στα σπίτια της Μπιρμπίτας μπήκαν 62 οικογένειες. Δηλαδή, μόνο 3 σπίτια έμειναν κενά (το 66ο θα παραμείνει ως στέγη για την επιτροπή διαχείρισης».

Σε άλλο θέμα με τίτλο "Μουρμούρα από το δήμο" αναφερόταν χαρακτηριστικά: «"Το θέμα της εγκατάστασης των τσιγγάνων στην Μπιρμπίτα το χειρίζεται η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση" δήλωσε η αντιδήμαρχος Καλαμάτας Μαρία Οικονομάκου, προθέτοντας ότι η επιτροπή διαχείρισης της κατασκήνωσης δεν παρέλαβε τα κλειδιά των σπιτιών. 

Η κ. Οικονομάκου είναι πρόεδρος της επιτροπής που συγκροτήθηκε για τη διαχείριση της Μπιρμπίτας και χθες δεν πήγε στην κατασκήνωση για να παρακολουθήσει την εγκατάσταση των τσιγγάνων. Γενικότερα στους διαδρόμους του Δημαρχείου της Καλαμάτας ήταν διάχυτη η δυσαρέσκεια για τους χειρισμούς της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. 

Ο δήμαρχος Καλαμάτας Παναγιώτης Νίκας εμφανίζεται δυσαρεστημένος επειδή δεν γράφτηκε το όνομά του στην πλάκα των εγκαινίων. Τα υπόλοιπα στελέχη της δημοτικής αρχής δεν είδαν με καλό μάτι τις πρωτοβουλίες που ανέλαβε η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και σε κάθε ευκαιρία υπενθύμιζαν ότι τα έξοδα λειτουργίας της κατασκήνωσης θα τα αναλάβει ο Δήμος».

Μετά από όλα αυτά καταλαβαίνει κανείς γιατί απέτυχε το εγχείρημα και η "πρότυπη" κατασκήνωση καταστράφηκε. 

Σε αυτοψία που πραγματοποίησε η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας τον Απρίλιο του 2011, μετά από εντολή του τότε αντιπεριφερειάρχη Χρήστου Μαλαπάνη, διαπιστώθηκε ότι από τα 66 σπιτάκια ήταν κατεστραμμένα τα 35, οι υποδομές ήταν διαλυμένες και τονιζόταν: «Η κατασκήνωση δεν παρέχει τα εχέγγυα για την υγιεινή διαβίωση των ενοίκων και μάλιστα υπάρχει άμεσος κίνδυνος για μετάδοση μολυσματικών νοσημάτων. Με την υπάρχουσα κατάσταση δεν είναι δυνατή η συνέχιση λειτουργίας της κατασκήνωσης». Σήμερα, μετά από 17 μήνες τα πράγματα είναι ακόμα χειροτερα.

Για να ξαναστηθεί, σύμφωνα με τους επόπτες, χρειάζονται:

• «Γενικός καθαρισμός - εξυγίανση και απολύμανση όλων των χώρων. 
•  Αποκατάσταση όλων των φθορών και ελλείψεων σε όλους τους χώρους. 
• Εφαρμογή προγράμματος καταπολέμησης εντόμων και τρωκτικών. 
• Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. 
• Κατάρτιση και εφαρμογή εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας της κατασκήνωσης στον οποίο θα εμπεριέχονται και θα εφαρμόζονται κανόνες ατομικής και ομαδικής υγιεινής».

• ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ