Αποποινικοποιείται η χρήση ναρκωτικών ουσιών

Το νομοσχέδιο που αποποινικοποιεί τη χρήση ναρκωτικών ουσιών έδωσε στη δημοσιότητα ο υπουργός της Δικαιοσύνης Μιλτιάδης Παπαϊωάννου, επισημαίνοντας πως «κεντρικό σημείο αναφοράς έχει τη στροφή στη θεραπευτική αντιμετώπιση του εξαρτημένου χρήστη».

Η βασική μεταρρυθμιστική επιλογή του νομοσχεδίου κινείται στους παρακάτω τέσσερις άξονες:...

1. Διευκόλυνση της ουσιαστικής εφαρμογής μέτρων απεξάρτησης (σωματικής και ψυχολογικής), αντί του εγκλεισμού στις κοινές συνθήκες της φυλακής.

2. Αυστηρή καταστολή των βαρύτερων και οργανωμένων μορφών διακίνησης, αλλά με προσεκτικό διαχωρισμό τους από τις ελαφρύτερες περιπτώσεις.

3. Διάκριση και διαβάθμιση των σχετικών εγκλημάτων, ώστε να αποφεύγονται οι δυσανάλογα βαριές ή ευνοϊκές μεταχειρίσεις.

4. Συστηματοποίηση των οργάνων σχεδιασμού, συντονισμού και υλοποίησης της πολιτικής κατά των ναρκωτικών, όπως είναι η Διϋπουργική Επιτροπή, ο Εθνικός Συντονιστής για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών και η Εθνική Επιτροπή Σχεδιασμού και Συντονισμού, καθώς και το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο.

Όπως ανέφερε ο κ. Παπαϊωάννου, «ο χρήστης είναι ασθενής, δεν είναι εγκληματίας» και γι' το λόγο αυτό με το νομοσχέδιο «η προμήθεια και η κατοχή ναρκωτικών ουσιών σε αριθμό ή έκταση που δικαιολογούνται μόνον για την αποκλειστική χρήση του χρήστη, δεν τιμωρείται». Τιμωρείται, όμως, «με κράτηση μέχρι τρεις μήνες και πρόστιμο μέχρι χίλια ευρώ, όποιος καλλιεργεί φυτά κάνναβης σε αριθμό που δικαιολογείται μόνον για ατομική του χρήση και έξι μήνες και πρόστιμο μέχρι δύο χιλιάδες ευρώ όποιος κάνει χρήση σε δημόσιο χώρο».

Προνομιούχο, όπως χαρακτηρίστηκε, πλημμεληματικού χαρακτήρα αντιμετώπιση θα έχουν οι διακινητές μικροποσότητας ναρκωτικών ή προμήθειας ναρκωτικών σε συγγενείς (πατέρας για το παιδί, αδελφός για την αδελφή του κ.λπ.) και το γνωστό «κέρασμα».

Οι λόγοι της ηπιότερης αυτής μεταχείρισης - τόνισε ο κ. Παπαϊωάννου- είναι «η ιδιαίτερα μικρή απαξία - επικινδυνότητα της συμπεριφοράς, σε συνδυασμό με την πιεστική ανάγκη εξασφάλισης της καθημερινής δόσης του δράστη, η έλλειψη σκοπού κέρδους και η ψυχολογική πίεση που ασκείται στο δράστη από τον οικείο ή τον άλλο χρήστη».

Αντίθετα, η παράνομη διακίνηση ναρκωτικών ουσιών χαρακτηρίζεται κακούργημα και τιμωρείται με ισόβια κάθειρξη, ή με κάθειρξη 5-20 ετών και με χρηματική ποινή μέχρι 600.000 ευρώ.

Επίσης, απειλείται με κάθειρξη τουλάχιστον 10 ετών (10 - 20 έτη) και χρηματική ποινή από 50.000 μέχρι 500.000 ευρώ η τέλεση διακίνησης από σωφρονιστικό υπάλληλο, φαρμακοποιό και κάθε άλλο πρόσωπο που νόμιμα ασχολείται με τα ναρκωτικά ή τη διακίνησή τους σε ευαίσθητους χώρους, όπως είναι στρατόπεδα, καταστήματα κράτησης, σχολεία κ.λπ.). Με τις ίδιες ποινές θα τιμωρείται και ο δράστης που έχει σκοπό να προκαλέσει τη χρήση ναρκωτικών από ανήλικο ή να μεταχειρισθεί ανήλικο ή όπου ο δράστης αναμιγνύει ναρκωτικά με τρόφιμα κ.λπ. ή είναι φαρμακοποιός και χορηγεί εν γνώσει του ναρκωτικά παράνομα ή γιατρός που εκδίδει, χωρίς ιατρική ένδειξη, συνταγή για ναρκωτικά ή ουσίες για να παρασκευαστούν ναρκωτικά.

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με το νομοσχέδιο:

1. Δεν τιμωρείται όποιος για δική του αποκλειστική χρήση προμηθεύεται ή κατέχει με οποιονδήποτε τρόπο ναρκωτικά σε αριθμό ή έκταση που δικαιολογούνται μόνο για την ατομική του χρήση.

2. Όποιος για δική του αποκλειστική χρήση καλλιεργεί φυτά κάνναβης σε αριθμό ή έκταση που δικαιολογούνται μόνο για την ατομική του χρήση, τιμωρείται με κράτηση μέχρι τριών μηνών και με πρόστιμο μέχρι 1.000 ευρώ. Η διαπίστωση του σκοπού εξυπηρέτησης της ανάγκης για δική του αποκλειστικά χρήση γίνεται με συνεκτίμηση του είδους, της καθαρότητας και της ποσότητας του συγκεκριμένου ναρκωτικού, σε συνδυασμό με τη συχνότητα χρήσης, τον χρόνο χρήσης, την ημερήσια δόση και τις ιδιαίτερες ανάγκες χρήσης του συγκεκριμένου δράστη.

3. Όποιος κάνει χρήση ναρκωτικών σε δημόσιο χώρο τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι έξι μηνών και με πρόστιμο μέχρι 2.000 ευρώ.

4. Με φυλάκιση μέχρι δύο ετών τιμωρείται όποιος καταρτίζει πλαστή, νοθεύει ή χρησιμοποιεί πλαστή ιατρική συνταγή χορήγησης ναρκωτικών με σκοπό τη χρήση τους από τον ίδιο.

Όταν οι υποθέσεις ναρκωτικών οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη, τότε δεν θα λαμβάνεται υπόψη μόνο η ιατρική γνωμάτευση (έκθεση πραγματογνωμοσύνης) προκειμένου οι δικαστές να εκτιμήσουν εάν ο κατηγορούμενος είναι χρήστης ή όχι, αλλά θα χρησιμοποιείται κάθε αποδεικτικό μέσο που θα προσκομισθεί στο δικαστήριο (παρακολούθηση προγραμμάτων απεξάρτησης, χορήγηση υποκατάστατων κ.λπ.).

Τέλος, με το νομοσχέδιο εισάγεται το δικαίωμα στα δικαστήρια να επιβάλλεται ως εναλλακτικό μέτρο της ποινής η απεξάρτηση (κατοχύρωση της θεραπείας).

Ο υπουργός Δικαιοσύνης σημείωσε ακόμη πως όλα οδεύουν σύντομα ώστε μέσα στις φυλακές να χορηγείται η μεθαδόνη, ως υποκατάστατο των ναρκωτικών ουσιών. Παράλληλα, ανέφερε ότι μέσα στο επόμενο διάστημα, θα ανακοινωθεί από την Κυβέρνηση το συνολικό πλαίσιο δράσης για την καταπολέμηση των ναρκωτικών.

Το νομοσχέδιο θα τεθεί σε δημόσιο διάλογο, μετά τον οποίο θα λάβει την τελική του μορφή.